توکنومیک چیست و چرا اهمیت دارد؟

توکنومیک (Tokenomic) از ترکیب دو واژه توکن  (Token) و اکونومیک (Economic) به وجود آمده‌است. این واژه ترکیبی، به معنای اقتصاد توکن و عواملی است که به یک ارز یا توکن ارزش می‌دهد. این عوامل فقط به خلق و توزیع یک توکن محدود نمی‌شود، بلکه عرضه و تقاضا، مکانیزم‌های تشویقی و توکن‌سوزی‌ها را نیز دربرمی‌گیرد. ارزهایی که از توکنومیک خوبی برخوردار باشند، مطمئنا آینده خوبی نیز خواهند داشت.

در این مقاله در مورد توکنومیک ارزها توضیح می‌دهیم که دقیقا به چه معناست و چه عواملی را در برمی‌گیرد. با بیت برگ همراه باشید.

اقتصاد توکن یا توکنومیک

برای اینکه در مورد یک ارز دیجیتال مطالعه کنید، علاوه بر خواندن وایت پیپر و کسب اطلاعات در مورد تیم توسعه‌دهنده و نقشه راه آن؛ دانستن توکنومیک آن نیز جایگاه مهمی دارد. پروژه‌های ارز دیجیتال باید به خوبی بتوانند توکنومیک خود را طراحی کنند تا توسعه مطلوب و پایداری داشته باشند.

توکنومیک دقیقا مثل کاری است که بانک‌های مرکزی با ارزهای فیات انجام می‌دهند. بانک‌های مرکزی با سیاست‌های پولی که در پیش می‌‎گیرند، پول را در جامعه به گردش می‌اندازند و به کارایی آن کمک می‌کنند. سیاست‌های پولی بانک مرکزی باعث می‌شود تا افراد به خرج کردن پولشان تشویق شوند و یا حتی اگر سرمایه‌ای دارند آن را به چرخه بیاندازند و به دیگران وام دهند. از طرف دیگر، وقتی تورم بالا می‌رود، با سیاست‌های انقباضی، مانع از تورم بیشتر می‌شوند و از ارزش پول محافظت می‌کنند.

فرقی که میان سیاست‌گذاری در ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات وجود دارد، این است که در ارزهای دیجیتال همه چیز کدنویسی شده و اتوماتیک است. در نتیجه کسی نمی‌تواند آنها را تغییر دهد و شفاف هستند، از طرفی سرمایه‌گذاران می‌توانند از سیاست‌های آینده باخبر شوند و آنها را پیش‌بینی کنند.

توکنومیک بیت کوین

توکنومیک بیت کوین مانند خودش بسیار معروف و شناخته‌شده‌است. تمام بیت کوینی که عرضه خواهد شد، 21 میلیون عدد است. عرضه بیت کوین کاملا فیکس است و قرار نیست تغییری پیدا کند. بیت‌کوین‌های جدید در فرآیند ماینینگ ایجاد و استخراج می‌شوند و بابت ماین بلاک‌های جدید، به ماینرهای بیت‌کوین پاداش داده می‌شود.

پاداش بیت‌کوین ماینرها، هر چهار سال یک بار یا به عبارتی هر 210 هزار بلاک، نصف می‌شود. از زمان ایجاد اولین بلاک در سال 2009، تا به حال سه بار فرآیند نصف شدن پاداش که به آن هاوینگ می‌گوییم اتفاق افتاده‌است. اولین پاداش 50 عدد بیت‌کوین بوده که به 25 عدد و بعد به 12.5 و بعد از آن به 6.25 عدد بیت‌کوین کاهش یافته‌است.

براساس این محاسبات، می‌توانیم نتیجه بگیریم که 328 هزار بیت‌کوین در سال 2022 ماین می‌شوند و به همین ترتیب تعداد بیت‌کوین‌های ماین شده را در سالهای بعد نیز به دست بیاوریم. آخرین بیت‌کوین نیز پیش‌بینی می‌شود که در سال 2140 ماین شود.

کامزد تراکنش‍ها نیز در توکنومیک بیت‌کوین تدارک دیده شده‌است. ماینرها به ازای هر بلاک که تراکنش‌های جدید را شامل می‌شود، کارمزد می‌گیرند. با افزایش سایز تراکنش‌ها و شلوغی شبکه، میزان تراکنش‌ها نیز افزایش می‌یابد. این کار از کلاهبرداری و حمله به شبکه جلوگیری می‌کند(چون هزینه حمله را بالا می‌برد) و ماینرها را به ایجاد بلاک جدید تشویق می‌کند.

عوامل مهم در توکنومیک ارزهای دیجیتال

عرضه توکن

عرضه و تقاضا یکی از مهمترین فاکتورهایی است که بر قیمت و ارزش یک دارایی تاثیرگذار است. ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنا نیستند. معیارهای متفاوتی برای اندازه‌گیری عرضه یک توکن وجود دارد؛ یکی از آنها “سقف عرضه” است. سقف عرضه یعنی اینکه عرضه توکن تا بینهایت نیست و تعداد مشخصی دارد. سقف عرضه برای بیت کوین 21 میلیون عدد است، برای لایت کوین 64 میلیون و برای BNB دویست میلیون.

بعضی از کوین‌ها یا توکن‌ها نیز سقف عرضه ندارند و می‌توانند تا جایی که امکان داشته باشد افزایش یابند. دوج کوین و پولکادات، دو ارز دیجیتال بدون سقف عرضه هستند. دومین معیار، عرضه در گردش است. عرضه در گردش به معنای توکن‌هایی است که در حال حاضر وجود دارند و خرید و فروش یا نگهداری می‌شوند.

کاربرد توکن

کاربرد یک توکن به معنای موارد استفاده آن است. به عنوان مثال موراد استفاده از بیت کوین‌، برای پرداخت و نگهداری به عنوان ذخیره ارزش است. از ارز اتر، توکن بومی شبکه اتریوم، نیز برای پرداخت کارمزدها در شبکه، در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و … استفاده می‌شود.

بعضی از توکن‌ها برای حاکمیت و رای دادن در شبکه به کار می‌روند که به آنها توکن حاکمیتی می‌گویند و بعضی دیگر توکن اوراق بهادار هستند. توکن‌های اوراق بهادار، درواقع ارزش خود را از دارایی دیگری می‌گیرند. به عنوان مثال شرکتی برای عرضه سهام خود، آن را توکنیزه می‌کند و به صورت توکن عرضه می‌کند.

تحلیل توزیع توکن

علاوه بر عرضه و تقاضا، اینکه یک توکن چگونه توزیع شده نیز می‌تواند اطلاعات جذابی را در اختیار شما بگذارد. بعضی از پروژه‌ها توکن‌ها را بدون هیچ اولویتی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند، اما بعضی دیگر قبل از عرضه توکن به عموم مردم، قسمتی از آن را به گروه خاصی مانند توسعه‌دهندگان یا سرمایه‌گذاران بزرگ، اختصاص می‌دهند.

رفتار هرکدام از این سرمایه‌گذاران ممکن است متفاوت باشد. اگر قسمت قابل توجهی از توکن‌ها در اختیار سرمایه‌گذاران بزرگ و موسسات باشد، ریسکی‌تر است. از طرف دیگر، در صورتی که توکن‌ها به عنوان پاداش در اختیار توسعه‌دهندگان قرار بگیرند، می‌توان به آینده آن امیدوارتر بود.

فرآیند توکن‌سوزی  

توکن‌سوزی، عرضه را کم می‌کند و در نیتجه براساس قانون عرضه و تقاضا، می‌تواند باعث بالا رفتن تقاضا و قیمت شود. بعضی از ارزها برای کاهش عرضه توکن خود، در چرخه‌هایی تعدادی از توکن‌ها را می‌سوزانند و از عرضه در چرخه آنها کم می‌کنند.

مکانیزم‌های تشویقی توکن

مکانیزم‌های تشویقی برای یک توکن بسیار مهم هستند، چون آینده آن را پایدار و درخشان می‌سازند. این مکانیزم‌ها مشخص می‌کنند که چگونه سرمایه‌گذاران و مشارکت‌کنندگان به مشارکت و سرمایه‌گذاری بیشتر در اکوسیستم ارز دیجیتال تشویق می‌شوند، در نتیجه توسعه‌ای پایدار برای آن رقم می‌خورد. مانند پاداش بیت کوین، برای ماینرها، یا دادن قسمتی از کارمزد شبکه به آنها برای اینکه تراکنش‌های بعدی را نیز انجام دهند.

برای سرمایه‌گذاری، حتما به توکنومیک ارز توجه کنید!!

توکنومیک هر ارز دیجیتال، یکی از عوامل مهم و بنیادی برای تحلیل آن است. این مساله مهم‌ترین عواملِ دخیل در ارز یا یک توکن را بررسی می‌کند و با توجه به آن می‌توان تاحدود زیادی آینده یک ارز را پیش‌بینی کرد.