بیت کوین چیست و چطور کار میکند؟

در مقاله ارز دیجیتال، در مورد ارزهای دیجیتال و تحولی که در سیستم مالی ایجاد کردند حرف زدیم، اینکه چرا مهم هستند و چه تفاوتی با ارزهای فیات دارند. حالا میخواهیم با چند مثال ساده بدانیم که بیت کوین دقیقا چطور کار میکند. با بیت برگ همراه باشید.

ساتوشی ناکاموتو شخصیت مرموز خالق بیت کوین
بیت کوین چیست؟
معمولا به این سوال اینگونه پاسخ داده میشود:
- بیت کوین و ارزهای دیجیتال یک شبکه پرداخت غیرمتمرکز و فرد به فرد هستند.
- امکان جابه جایی و انتقال پول را از طریق اینترنت و به هرجای جهان فراهم میکنند.
- روی بلاک چین و براساس رمزنگاری طراحی شدهاند.
- بیت کوین “طلای دیجیتال” است و ارزش خود را بهتر از داراییهای دیگر حفظ میکند.
این مفاهیم ممکن است کمی پیچیده به نظر برسند.
حالا میخواهیم یک تعریف ساده از بیت کوین ارائه بدهیم:
بیت کوین یک لیست از نام افراد است به همراه موجودی حسابشان
مثل شکل زیر:

بیت کوین به عنوان لیست دارایی افراد
اما چه چیزی این لیست را منحصر به فرد میکند؟
درواقع نظام بانکی سنتی هم دقیقا همین لیست است. لیستی از نام افراد با موجودی حسابشان ما با مراجعه به بانک یا اپلیکیشنهای بانکی از موجودی حسابمان آگاه میشویم.

بانکها هم فقط دارایی را لیست میکنند
بانک یک لیست از پول افراد است
بیت کوین هم همینطور
خوب اگر این دوتا شبیه هم هستند لیست بیت کوین چه تفاوتی دارد؟
تفاوت اینجاست که همه به لیست بیت کوین دسترسی دارند و حتی میتوانند یک کپی از تمام حسابها دریافت کنند ولی لیست بانک، فقط در دسترس بانک است.
این مساله شاید کمی عجیب به نظر برسد
اما بیایید کمی جلوتر برویم
و یک تراکنش با بانک و بیت کوین انجام دهیم:
موقعیتی را در نظر بگیرید که هادی و حسین رفتند بیرون شام بخورند و هادی دوباره کیف پولش را جا گذاشته است. بعد از شام هادی باید دُنگ شام خودش را به میزان 65 هزار تومان برای حسین بریزد. حالا دو راه پیش رو دارد:
- از طریق بانک پول حسین را بدهد:
مطمئنا با این راه آشنایی دارید. به زبان ساده، هادی به بانکش اعلام میکند که میخواهد 65 هزار تومان از حساب خودش کم کند و به حساب حسین بریزد.
بانک هم اعداد درون لیستش را تغییر میدهد. 65 هزار تومان از عددِ جلوی اسم هادی کم میکند و به عددِ جلوی اسم حسین اضافه میکند.
- از طریق بیت کوین بپردازد:
به کمک بیت کوین دیگر نیازی به بانک نیست. هادی قرار نیست به بانکش چیزی را اعلام کند و خودشان به تنهایی میتوانند تمام این فرایند را انجام دهند.
لیست افراد و موجودیشان در دسترس هادی و حسین است، هادی بدون نیاز به کمک فرد دیگری، عدد جلوی حساب خودشان را به اندازه 65 هزار تومان کم میکند و به عدد جلوی حساب حسین اضافه میکند.
(باید توجه داشته باشید، که در لیست بیت کوین، همه عددها به واحد بیت کوین هستند و ما برای سادگی از واحد تومان استفاده کردهایم.)
درواقع بیت کوین همین لیست مشترک است که اگر بخواهید به کمک آن پول جا به جا کنید کافیست درخواست خود را ثبت کنید و بلاک چین بدون نیاز به فرد سومی کار خودش را خواهد کرد.
و قدرت در دستان هیچ نهاد بزرگی مانند بانک یا دیگر موسسات مالی متمرکز نمیشود.
آیا واقعا همه از دارایی دیجیتالی ما خبر دارند؟
یعنی هیچ حریم خصوصی وجود ندارد؟
تا حدودی، اما هیج کس نمیداند که این بیت کوینها مال شماست. درواقع در لیست بیت کوین و بلاک چین، اسم واقعی شما گذاشته نمیشود بلکه به هرکس یک اسم یا آیدی کدنویسی شده اختصاص داده میشود و برای انتقال بیت کوین ها، این اسم را به دیگران میدهیم.
مثل شماره کارت بانکی
بیت کوین همه ویژگیهای یک ارز قابل معامله را دارد:
- افراد زیادی میتوانند از آن استفاده کنند.
- میتوانیم برای خرید هرچیزی از آن استفاده کنیم.
- ارزش خود را در طول زمان از دست نمیدهد و ذخیره ارزش خوبی است.
بیت کوین تقریبا همین بود
اما هنوز مفاهیم دیگری وجود دارند که باید از آنها سر دربیاوریم، مثل ماینینگ یا استخراج ارزهای دیجیتال، کریپتوگرافی یا رمزنگاری و بلاک چین که در مقالههای بعدی به آنها میپردازیم.