پول چیست؟
5 دقیقه مطالعه
در این مقاله از بیت برگ، شما با مفهوم کلی پول، تاریخچه، نحوه ارزش‌گذاری، مزایا و معایب انواع آن تا قبل از ارزهای دیجیتال آشنا خواهید شد. این مطلب سر‌آغازی برای شروع داستان به‌وجود‌آمدن رمزار‌ها و انقلابی است که در سیستم مالی جهان ایجاد کرده‌اند. در سری آموزش‌های از کجا شروع کنیم به آسانی با حوزه کریپتو و رمزارزها آشنا می‌شوید و اطلاعات لازم را برای ورود به این حوزه کسب خواهید کرد.
با ما همراه باشید.
پول به عنوان ابزار معامله
- با پیدایش انسان‌ها و جوامع انسانی، مبادله هم به وجود آمد.
- ابتدا کالا با کالا مبادله می‌شد.
- این مبادله بر اساس یکسان بودن ارزش این کالاها صورت می‌گرفت.
به عنوان مثال، کسی که مقداری چرم اضافه داشت، آن را با ابزار مورد نیازش مبادله می‌کرد.
اما این نوع مبادله با افزایش جمعیت، افزایش تعداد کالاها و بیشتر شدن فاصله‌ها دچار مشکل و پیچیدگی شد.
یکی از مهم‌ترین مشکلات این سیستم، ناهماهنگی میان عرضه و تقاضا، چه از نظر نوع کالا و چه از نظر مقدار آن بود.
به عنوان مثال، ممکن بود شما مقداری پوست حیوانات داشتید و می‌خواستید آن را با همان مقدار آلبالو، معاوضه کنید، اما کسی که آلبالو داشت، به پوست حیوانِ شما نیاز نداشت. در نتیجه به مشکل برمی‌خوردید و کالای مورد نظر خود را پیدا نمی‌کردید. از طرف دیگر تعیین ارزش هر کالا نسبت به کالاهای دیگر کاری سخت و طاقت‌فرسا به نظر می‌رسید؛
به عنوان مثال برای 10 تا آلبالو چه مقدار پوست یا چرم باید بدهیم ؟
به همین دلیل، پول به عنوان واسطه‌ای برای مبادله به وجود آمد و در طول تاریخ اشکال مختلفی به خود گرفت.
از نمک و صدف دریایی تا سنگ‌های قیمتی، دانه‌های غلات، فلزات گرانبها، پول کاغذی و ارز دیجیتال.
بعضی از ویژگی‌های پول :
- ابزار مبادله
برای کالاها و خدمات - ذخیره ارزش
پول باید ارزش خود را در طول زمان نگهدارد تا وقتی که برای مبادله مورد استفاده قرار گیرد. - قابلیت حمل راحت
- دوام و ماندگاری بالا
- قابلیت تقسیم به اجزای کوچک‌تر
- قابل اثبات بودن
باید به راحتی بتوانیم پول اصل و غیراصل یا تقلبی را از هم تشخیص دهیم. - قابل تعویض بودن
مقادیر و واحدهای یکسان پول باید باهم قابل معاوضه، مساوی و کاملا شبیه باشند.
اشکال مختلف پول در طول زمان
سکه‌های طلا و نقره و سنگ‌های قیمتی
بعد از امتحان اَشکالِ مختلفِ پول؛ مثل صدف، دانه‌های غلات و حتی جمجمه انسان، انسان‌ها به این نتیجه رسیدند که می‌توانند از طلا و نقره استفاده کنند و با آنها سکه ضرب کنند.
طلا، نقره و حتی بعضی سنگ‌های قیمتی، ارزش خود را در طول زمان حفظ می‌کردند و به راحتی قابل مبادله بودند. اما باز هم محدودیتهایی وجود داشت. طلا و نقره زیادی در دسترس نبود که بتوان به اندازه نیاز و تقاضای رو به بالا،با آنها سکه ضرب کرد.
پول کاغذی و پیدایش ارزهای فیات
اینجا بود که پول کاغذی به وجود آمد. پول کاغذی به عنوان رسیدی بود که تنها نشان دهنده ارزش است و به خودیِ خود ارزشی ندارد. ارزش آن از طلا، نقره یا دارایی‌های دیگر نشات می‌گرفت. دولت‌ها ادعا داشتند که افراد به ازای اسکناسی که دارند، می‌توانند طلا، نقره یا … را دریافت کنند.
پول کاغذی به پشتوانه طلا و نقره و دارایی‌های دیگر تا اوایل قرن بیستم مبادله می‌شد و دولت‌ها سعی می‌کردند، موازنه‌ای را بین مقدار پول کاغذی در گردش و دارایی‌های پشتوانه آن برقرار کنند. اما در سال 1971، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که دیگر طلا پشتوانه دلار نیست و ارز فیات به وجود آمد. ارزهای فیات مثل دلار، هیچ ارزش ذاتی ندارد و ارزش آنها را دولت‌ها، بانک‌های مرکزی و سیستم مالی کشورها تعیین می‌کند.
درواقع دولت‌ها با ایجاد ارز فیات اعلام کردند که این ارزها به این دلیل ارزش دارند که “ما می‌گوییم”.
با این حساب چه چیزی ارزهای فیات را باارزش می‌کند؟
جواب این سوال می‌تواند اعتماد مردم به آنها به عنوان ذخیره ارزش یا پول باشد. به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که ارزهای جهانی و پولی که در گردش است، به این دلیل ارزش دارند که مردم فکر می‌کنند آنها باارزش‌اند.
در نتیجه اگر مردم اعتماد خود را به این ارزها و دولتی که پشت آن است، از دست بدهند، آنها هم کاملا بی‌ارزش خواهند شد. همانطور که به دلیل تورم و اوضاع بد اقتصادی، ممکن است ارزش پول یا ارز یک کشور، کاهش پیدا کند و قدرت خرید مردم کم شود.
همانطور که در سالهای گذشته شاهد این روند بودیم.
حتی ارز فیاتِ دلار نیز به دلیل مشکلات اقتصادی و بحران‌های جهانی مثل شیوع کرونا، ارزش خود را از دست داد و تورم آمریکا به قله‌های تازه‌ای رسید.
دولت‌های مختلف، در مواجهه با مشکلات، پول چاپ می‌کنند و مورد مواخذه قرار نمی‌گیرند.
اما مردم با کاهش قدرت خرید پول خود، تاوان تصمیمات این نهادهای متمرکز را در زندگی روزانه خود می‌دهند. به همین دلیل مردم به دنبال پول یا ذخیره ارزشی هستند که در طول زمان، ارزش خود را از دست ندهد و ضعیف نشود.