خرید بیت کوین؛ پوششی در برابر تورم؟
5 دقیقه مطالعه
بیت‌کوین در بحبوحه بحران مالی سال 2008 به وجود آمد، سالی که نظام مالی سنتی زیر سوال رفته‌بود و بانک‌های بزرگ در حال ورشکستگی بودند. دلیل اصلی این بحران، خودِ این نظام مالی و بانکداری بود که قدرت و ثروت چشمانش را کور کرده بود و با طمعِ بیش از بیش جلو می‌رفت. درواقع بانک‌ها و بیمه‌ها دست در دست هم، ماشین ثروت‌اندوزی‌ای به راه انداخته بودند (و هنوز ادامه دارد) که مردم عادی را نمی‌دید و به فکر ثروت بیشتر بود.
اما بیت کوین یک‌تنه در برابر آن به پا خاست تا این نظام متمرکز را به چالش بکشد و قدرت و ثروت را بین همه تقسیم کند. یکی دیگر از خصوصیات بیت‌کوین، محدود بودن عرضه آن است. کل بیت‌کوینی که قرار است ماین شود از 21 میلیون عدد فراتر نمی‌رود. این مساله باعث کمیابی بیت‌کوین می‌شود و آن را به ذخیره‌ای مانند طلا تبدیل کرده‌است. اما آیا واقعا بیت کوین یک ذخیره ارزش است و مانند طلا در برابر تورم ارزش خود را حفظ می‌کند؟
در این مقاله قصد داریم در این مورد صحبت کنیم و ببینیم که در مواقع بحرانی می‌توان روی بیت‌کوین حساب کرد تا ارزش داراییمان کمتر نشود؟ با بیت‌برگ همراه باشید.
سپری در برابر تورم
اصلا چرا به سپری در برابر تورم نیاز داریم؟ همانطور که می‌دانید، تورم با اندازه‌گیری تغییرات یک سبد کالایی و خدماتی در طول زمان محاسبه می‌شود. یعنی ما قیمت یک سری کالا و خدمات را مشخص می‌کنیم و آنها را به صورت دوره‌ای(ماهانه و سالانه) بررسی می‌کنیم. در صورتی که قیمت‌ها بالا رود، به معنای افزایش تورم است و درواقع قدرت خرید پایین آمده است. وقتی تورم کاهش یابد یعنی این سبد کالا و خدمات هم ارزانتر شده و قدرت خرید هم بالا رفته‌است.
ما برای اینکه بتوانیم از پول خود استفاده کنیم و با آن کالا و خدمات بخریم، کار می‌کنیم، در نتیجه پایین آمدن قدرت خرید برای ما یک چالش بزرگ است. ارزهای فیات مانند دلار و ریال، همیشه با تورم دست و پنجه نرم کرده‌اند و بانک‌های مرکزی وظیفه دارند تا با سیاست‌های خود مقدار تورم را برای پول خود کنترل کنند تا جامعه آسیب نبیند.
اما همیشه سیاست‌های بانک مرکزی جواب نمی‌دهد و ما خودمان باید به فکر سِپری در برابر تورم باشیم. باید دارایی‌هایی را پیدا کنیم که در طول زمان ارزش خود را حفظ می‌کنند و در برابر تورم بی ارزش نمی‌شوند. طلا، سهام و املاک و مستغلات از دارایی‌هایی هستند که در طول زمان ارزش خود را تاحدودی حفظ کرده‌اند و پای ثابت سرمایه‌گذاری مردم بوده‌اند.
راه‌های حفظ ارزش دارایی خود در برابر تورم
ذخیره ارزش یعنی چه؟
برای اینکه یک دارایی ارزش(قدرت خرید) خود را در طول زمان حفظ کند، باید ویژگی‌هایی داشته باشد. این ویژگیها عبارتند از؛
- کمیاب بودن
- در دسترس بودن
- بادوام و پایدار بودن
به دارایی‌هایی که این ویژگیها را داشته باشند، ذخیره ارزش گفته می‌شود. همانطور که گفتیم طلا، املاک و مستغلات و سهام شرکت‌های خوب و بنیادی می‌تواند یک ذخیره ارزش باشند. حالا می‌خواهیم هرکدام از آنها را به عنوان ذخیره ارزش و سپری در برابر تورم بررسی کنیم و ببینیم که آیا بیت‌کوین هم می‌تواند چنین نقشی داشته‌باشد یا خیر؟
طلا به عنوان سپری در برابر تورم
طلا به عنوان یک دارایی معروف برای ذخیره ارزش به شمار می‌رود. با این حال در دهه‌های گذشته گاهی بازدهی خوبی نداشته است و در مواقعی که تورم بالا رفته، ارزش خود را حفظ نکرده‌است. مثلا در هه هشتاد میلادی که در آمریکا تورم بالایی را شاهد بودیم، سرمایه‌گذاران طلا با بازدهی منفی رو به رو شدند.
در سالهای اخیر و در دوره شیوع ویروس کرونا، سرمایه‌گذاران علاقه کمتری را به این فلز باارزش نشان دادند و بیشتر به سمت دارایی‌های دیگر رفته‌اند. شاید طلا برای سرمایه‌گذاری بلندمدت گزینه خوبی به نظر برسد اما در کوتاه‌مدت ممکن است بازدهی خوبی نداشته‌باشد.
املاک و مستغلات به عنوان پوششی در برابر تورم
بحران مالی سال 2008 آمریکا، با ترکیدن حباب قیمتی املاک و اوراق وام مسکن شروع شد. تا قبل از آن املاک و مستغلات به عنوان سپری محکم در برابر تورم به شمار می‌رفت اما با شروع بحران مالی، این دارایی نیز زیر سوال رفت. درواقع قیمت املاک به فاکتورهای زیادی بستگی دارد، از جمله قانون‌گذاری، مالیات و …. همچنین برای اینکه بتوانید خانه و زمین مناسبی بخرید، سرمایه زیادی نیاز است که برای هرکسی امکان‌پذیر نیست و سرمایه‌های کوچک باید به دنبال راهی دیگر برای حفظ ارزش خود باشند.
سرمایه‌گذاری در بازار سهام و بورس به عنوان پوشش تورم
در صورتی که شرکت‌های خوب و سودده را شناسایی کنید،بازار سهام و بورس برای سرمایه‌گذاری بلندمدت بسیار مناسب و پربازده است. مهم‌ترین نکته در خرید سهام شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در بورس، شناخت درست بازار و سازوکار شرکت‌هاست. این کار برای افراد عادی کمی سخت به نطر می‌رسد و شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری، این خدمات را در اختیار افراد قرار می‌دهند.
مشکلی که با شرکت‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد، کارمزد آنهاست. هر شرکتی برای مشاوره سرمایه‌گذاری کارمزدهای متفاوتی را درخواست می‌کند که می‌تواند درصد بالایی باشد. برای سرمایه‌گذاری باید همه این نکات را در نظر بگیرید و دیدتان را بلندمدت انتخاب کنید تا نوسانات کوتاه مدتی در قیمت، شما را ناامید نکند.
متمرکز بودن؛ حلقه اتصال طلا، املاک و سهام
چیزی که همه این دارایی‌ها را به هم متصل می‌کند، کنترل شدنشان توسط نهادهای متمرکز است. این کنترل و نظارت، باعث می‌شود که دارایی‌ها در برابر فشار نهاد مرکزی و قانون‌گذاری‌های آن آسیب‌پذیر به نظر برسد.به عنوان مثال بانک‌های مرکزی و دولتها می‌توانند هروقت که بخواهند و با سیاست‌های خود، قیمت این دارایی‌ها را تحت تاثیر قرار دهند و نوسان ایجاد کنند.
خرید بیت کوین برای فرار از تورم
آیا بیت‌کوین ذخیره ارزش مناسبی است؟
بیت کوین دو خصوصیت مهم دارد. این دو خصوصیت مهم می‌تواند آن را به عنوان پوشش مناسبی در برابر تورم نشان دهد. یکی اینکه عرضه آن محدود است و دیگری اینکه غیرمتمرکز است و توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی‌شود.
عرضه محدود بیت کوین
عرضه محدود بیت‌کوین منجر به کمیاب بودن آن خواهد شد. عرضه بیت‌کوین به اندازه 21 میلیون عدد برنامه‌ریزی شده و تا پایان سال 2021 حدود 18.77 میلیون عدد از آن ماین یا استخراج شده‌است.
درواقع تورم وقتی اتفاق می‌افتد که بانک‌های مرکزی، بی‌رویه شروع به چاپ پول می‌کنند و پول در گردش افزایش پیدا می‌کند. یعنی عرضه پول زیاد می‌شود در نتیجه ارزش آن کاهش می‌یابد. اما در مورد بیت‌کوین این مساله صادق نیست. عرضه بیت‌کوین نمی‌تواند از 21 میلیون عدد فراتر رود و تعداد بیت‌کوینِ ماین شده سال به سال کاهش می‌یابد تا به صفر برسد. در نتیجه محدودیت آن باعث کمیابی و باارزش‌شدن بیشتر آن خواهد شد.
غیرمتمرکز بودن بیت کوین
غیرمتمرکز بودن باعث می‌شود که بیت کوین دوام و پایداری بیشتری نسبت به دارایی‌های دیگر داشته باشد و آسیب‌پذیر نشود. هزاران سیستم در سراسر دنیا در حال انجام تراکنش در شبکه بیت کوین هستند و هیچ نهاد مرکزی وجود ندارد، در نتیجه امکان حمله و خرابکاری پایین می‌آید. همچنین به دلیل شفاف بودن بلاک‌چین، هیچ تراکنشی پنهان نمی‌ماند و تاریخچه تمام تراکنش‌ها روی بلاک‌چین موجود و در دسترس همگان است.